ΤΟ ΦΥΛΟ ΣΤΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ- ΟΜΑΔΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ

ΣΧ. ΕΤΟΣ 2016-2017

Φαίνεται ότι η θεματική αυτή έγινε θεσμός!
Για να πάρουμε μια ιδέα από τις φετινές δουλειές:

1ο ΓΕΛ ΝΕΑΠΟΛΗΣ
Β6
 

Γεωργία Ήλκου

Ορέστης Αλεκτορίδης

Νίκος Αποστολίδης

 Πατήστε ΕΔΩ








ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2015-2016

Α5

ΤΟΥ ΝΕΚΡΟΥ ΑΔΕΡΦΟΥ

  Το απόσπασμα είναι μια παραλογή  που αναφέρεται στην υπερφυσική ιστορία ενός νεκρού αδερφού του Κωσταντή με σκοπό να εκπληρώσει την υπόσχεση που έδωσε στη μητέρα του πριν ξεψυχήσει. Δημιουργήθηκε τον 9^ο αιώνα μ.Χ. στην περιοχή της Μ. Ασίας και είναι μύθος που συνδέεται με την αρχαία μυθολογία.

  Ο Κωσταντής σύμφωνα  με το απόσπασμα φαίνεται να είναι ο επικεφαλής και αρχηγός του σπιτιού εφόσον μετά το θάνατο του πατέρα του είναι ο μοναδικός άντρας και υπεύθυνος για όλες τις αποφάσεις. Είναι πειστικός διότι πείθει την μάνα του να παντρέψει την αδερφή του από την άλλη όμως είναι συμφεροντολόγος γιατί σκέφτεται του εαυτό του και όχι την οικογένεια του. Ωστόσο όμως φαίνεται και τίμιος γιατί παρά το θάνατο του, στο τέλος εκπληρώνει την υπόσχεση που έδωσε στην μητέρα του.

  Η Αρετή είναι αθώα  και άβουλη γιατί με την εντολή της μάνας της δέχεται να παντρευτεί χωρίς κάποια αντίρρηση. Είναι σεμνή και χαμηλοβλεπούσα γιατί έτσι όριζε ο νόμος της εποχής ‘’υποταγμένη γυναίκα’’. Φαίνεται πολύ εύπιστη γιατί ενώ βλέπει μπροστά της την αλήθεια την αγνοεί. Η μητέρα της οικογένειας φαίνεται υποχωρητική ως προς έναν άντρα γιατί δεν φέρνει αντίρρηση στον γιό της όταν πρότεινα να παντρέψουν την αδερφή του και υποχωρεί. Επίσης φαίνεται  η ανασφάλεια που νοιώθει όταν η κόρη της  φεύγει μακριά και ιδιαίτερα απροστάτευτη .

 Ο κοινωνικός ρόλος των ατόμων και σύμφωνα μέσα από το κείμενο είναι ότι υπάρχει ένας ισχυρός άντρας που είναι και η κεφαλή του σπιτιού και της οικογένειας και η υποταγμένη γυναίκα που υπακούει και σέβεται τις απόψεις και τις εντολές του άντρα. Μετά από όλα αυτά καταλαβαίνουμε ότι το στερεότυπο και τα πρότυπα  που επικρατούσαν εκείνη την εποχή είναι η πατριαρχική και παραδοσιακή οικογένεια.

Χριστίνα Τολίκα

Σοφία Στεργιάδου

Δέσποινα Παρασκευοπούλου

Νίκος Μανωλόπουλος

Δημήτρης Μανωλόπουλος

 
Α4
Ομάδα 2η

Του νεκρού αδερφού

Στο συγκεκριμένο δημοτικό τραγούδι ( του νεκρού αδερφού ) διακρίνουμε τρεις διαφορετικούς χαρακτήρες: την μάνα, τον μικρότερο γιο τον Κωσταντή και την μοναχοκόρη Αρετή.Αρχικά, η μάνα έχει διπλό ρόλο λόγω της έλλειψης πατρικού προσώπου από την οικογένεια.Είναι φανερό από το κείμενο ότι έπειτα από την απώλεια του πρωταρχικού μέλους της οικογένειας ( πατέρας ), η μητέρα έχει αποκτήσει πιο προστατευτικό ένστικτο προς τα παιδιά της.Προνοεί για το μέλλον της ίδιας και της οικογένειάς της και την έχει κυριεύσει ένα αίσθημα εγωισμού και επιφυλακτικότητας για την ίδια όταν πλέον φτάσει στην ηλικία που δεν θα μπορεί να φροντίζει η ίδια τον εαυτό της και θα μείνει αβοήθητη.Στην συνέχεια εμφανίζεται ο Κωσταντής, ως προστάτης και ΄΄πατέρας΄΄ της οικογένειας με μεγαλύτερη ισχύ από ότι της μητέρας .Μέσα από τα λεγόμενά του μπορεί να θεωρηθεί συμφεροντολόγος καθώς προσπαθεί μέσα από τον γάμο της αδερφής του να επωφεληθεί και αυτός.Είναι επίσης ηθικός, τιμά τον λόγο του, κάτι που ήταν προσόν του άντρα εκείνη την εποχή.Ο θάνατός του δεν αποτελεί εμπόδιο στην υλοποίηση του όρκου του.Τέλος, το τρίτο πρόσωπο που εμφανίζεται στο απόσπασμα , είναι η μονάκριβη και πολυαγαπημένη κόρη, Αρετή.Αποτελούσε το πιο προστατευμένο πρόσωπο της οικογένειας.Εφόσον οι άλλοι αποφάσιζαν για το μέλλον της, ήταν άβουλη, υπάκουη και αδύναμη, με αποτέλεσμα να κατατάσσεται στο αδύναμο φύλο.Παρά όλα αυτά, όταν βλέπει τον αδερφό της έπειτα από τον θάνατό του, υποψιάζεται πως πλέον δεν ανήκει στον κόσμο των ζωντανών αλλά των νεκρών και αποκτά ένα καχύποπτο ένστικτο για το τι συμβαίνει γύρω της.Λαμβάνοντας όλα τα παραπάνω υπ' όψην συμπεραίνουμε ότι επικρατούσε η ιδέα του ισχυρού άντρα , που είναι η κεφαλή της οικογένειας και έχει κάθε δικαίωμα να επεμβαίνει στη μοίρα των μελών της.Η εικόνα της υποταγμένης και λιγομίλητης γυναίκας, που δεν έχει βούληση , είναι συχνή στην παραδοσιακή οικογένεια του παρελθόντος. 

Τμήμα: Α4

Ομάδα : Γιάννης Δέλλιος, Εύα Κιρτσίδου, Μαρία Λίτσα, Χριστιάννα Χατζιανεστιάδου, Μαριλένα Δούκα.

 

Ομαδικές εργασίες

Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας

Α’ ΛΥΚΕΙΟΥ / 1^Ο ΓΕΛ ΣΤΑΥΡΟΥΠΟΛΗΣ

«ΤΑ ΦΥΛΑ ΣΤΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ»

ΚΕΙΜΕΝΟ: «ΤΟΥ ΝΕΚΡΟΥ ΑΔΕΛΦΟΥ» (ΠΑΡΑΛΟΓΗ)

ΘΕΜΑ: Να διακρίνετε και να περιγράψετε τους λογοτεχνικούς χαρακτήρες   (Αρετή, μάνα, Κωνσταντής) με τις αντίστοιχες αναφορές στην παραλογή.

Ø     Ποιος είναι ο κοινωνικός τους ρόλος ανάλογα με το φύλο τους; Ποια είναι τα στερεότυπα που τον υπαγορεύουν και οι σχέσεις μεταξύ τους; Θα τα χαρακτηρίζατε παραδοσιακά ή διερυμένα (πιο προοδευτικά) και γιατί; Να λάβετε υπόψη το ιστορικό (9^ος αιώνας μ.Χ., Μ. Ασία) και κοινωνικό πλαίσιο στο οποίο ανήκει το κείμενο.

Τα κυρίαρχα πρόσωπα του τραγουδιού είναι ο Κωνσταντής, η μάνα και η Αρετή.

..... συνέχεια ΕΔΩ

1ο ΓΕΛ ΣΤΑΥΡΟΥΠΟΛΗΣ
ΤΜΗΜΑ: Α'2

Ομάδα Εργασίας:
Αποστολίδου Μαρία
Ατματζίδου Παρθένα
Ευαγγελίδου Άννα-Μαρία
Ιωσηφίδου Μαγδαληνή

Η  παραλογή-τραγούδι του Νεκρού Αδερφού οδηγεί τον αναγνώστη στην μεσοβυζαντινή περίοδο ( 9ος αι. μ.Χ). Η χρονολογική τοποθέτηση της παραλογής αυτής, αφήνει να εννοηθεί και να γίνει αντιληπτή από τον αναγνώστη η διαφορά των κοινωνικών ρόλων που επικρατούσε τότε, σύμφωνα με τις αντιλήψεις για τα φύλα (αρσενικό-θηλυκό). Η διαφορά αυτή διαπιστώνεται με έντονο τρόπο στη παραλογή αυτή με πρωταγωνιστές την Αρετή, τον μεγάλο αδερφό της οικογενείας, τον Κωνσταντή, και τέλος την μάνα.

    Η Αρετή είναι η μοναχοκόρη της οικογενείας με αριστοκρατική και μοναδική ομορφιά. Μέσα από την διήγηση καταλαβαίνουμε πως με κριτήριο την συμπεριφορά της απέναντι στην μάνα και κυρίως στον μεγάλο της αδερφό φαίνεται πως είναι μια κοπέλα χωρίς κανένα δικαίωμα. Είναι προσηλωμένη στα στερεότυπα της επικρατούσας εποχής χωρίς να μπορεί ή ακόμη και να θέλει να απαλλαχτεί από αυτά. Φαίνεται να είναι σε πολύ μεγάλο βαθμό ψυχικά αδύναμη, καθώς δεν είναι ικανή να επιβληθεί σε κανένα μέλος της οικογένειας. Αξίζει όμως να σημειωθεί πως παρόλο που δεν κατέχει κανένα δικαίωμα, δείχνει πραγματική αγάπη για την οικογένειά της, που πηγάζει από αληθινά και αγνά συναισθήματα μιας μικρής κοπέλας.

   Ο αδερφός της Αρετής, ο Κωνσταντής, είναι ο προστάτης καθώς και ο 'κουβαλητής' της οικογενείας. Διακατέχεται από πειθώ με αποτέλεσμα να πείσει την μητέρα, παρά τις αντιρρήσεις και την στεναχώρια της, να παντρέψει την Αρετή έτσι ώστε να ακολουθήσει τον άνδρα της μακριά από εκεί που η ίδια μένει, και να χει και ο ίδιος μια αδερφή στα ξένα εφόσον βρίσκεται και αυτός συνέχεια εκτός σπιτιού και προφανώς πόλης. Ορκίζεται στην μάνα του πως εάν εμφανιστεί κάποια δυσκολία στη ζωή της ( αρρώστια, θάνατος) θα την φέρει πίσω ότι και να γίνει, γεγονός που τον καθιστά αξιόπιστο και φερέγγυο άνθρωπο. Δυστυχώς όμως η ζωή τα φέρνει έτσι και ο θάνατος παίρνει στο πλάι του όλους τους γιους της μάνας, μαζί με τον Κωνσταντή. Η μάνα μένει μόνη της χωρίς την μονάκριβη και πολύτιμη κόρη της και αποδίδει κατάρες πάνω από το μνήμα του Κωνσταντή καθώς πέθανε, και δεν επέστρεψε την Αρετή στο σπιτικό τους. Ο Κωνσταντής όμως σαν υπεύθυνος και τίμιος άνθρωπος, βρέθηκε υπόλογος απέναντι στην μητέρα του και λόγω του βαρύ του όρκου νεκρανασταίνεται, με απώτερο σκοπό την επιστροφή της αδερφής του στο πατρικό της, δίπλα στη μητέρα της. Έτσι εξαιτίας της αγάπης και του σεβασμού του Κωνσταντή για την μητέρα του, ξεπερνά κάθε δυσκολία και φέρνει πίσω την κόρη στην μάνα.

    Η μάνα της οικογενείας, λόγω της αισθητής απουσίας του πατέρα, έχει αναλάβει τον ρόλο του ισορροπιστή, καθώς και του αρχηγού της οικογενείας. Ανατρέφει την κόρη της και φροντίζει τους γιους της. Δεν θέλει σε καμία περίπτωση να αφήσει την κόρη της να φύγει στα ξένα, στεναχωριέται αφάνταστα στη σκέψη  αυτή, αλλά το επιχείρημα που παρουσιάζει ο γιος της υπερκαλύπτει την δική της επιθυμία με αποτέλεσμα η Αρετή να παντρευτεί και να ακολουθήσει τον σύζυγο της πολύ μακριά. Οι δύσκολες μέρες όμως έφτασαν, και οι γιοι της, μηδενός εξαιρουμένου, πέθαναν. Κλαίει και οδύρεται πάνω στο μνήμα του Κωνσταντή και περιμένει να της εκπληρώσει τον όρκο του, να φέρει πίσω την κόρη της γεγονός που φανερώνει το πόσο νοσταλγεί και αγαπά την κόρη της. Ο Κωνσταντής νιώθοντας την πίκρα την δυστυχία της μάνας, την φέρνει πίσω στην αγκαλιά της.

   Η παραλογή αυτή παρουσιάζει με πολύ έντονο τρόπο το είδος της τότε κοινωνίας. Μια κοινωνία κατά την οποία τον πλήρη έλεγχο για όλα τα θέματα που αφορούν τους κατοίκους, την λειτουργία της κοινωνίας καθώς για την οικονομία και την πολιτική  έχουν  αποκλειστικά οι άνδρες. Ακόμη οι άνδρες τότε έπρατταν κάτι το οποίο στην σημερινή εποχή όχι μόνο δεν υφίσταται, αλλά πολλές φορές κατακρίνεται με πολύ άσχημο τρόπο. Οι ίδιοι  αποφάσιζαν για το μέλλον των γυναικών, αποφάσιζαν με ποιον θα παντρευτούν, και πώς θα περάσουν την υπόλοιπη ζωή τους.  Οι  γυναίκες περιορίζονταν στις οικιακές εργασίες και την ανατροφή των παιδιών τους. Δεν είχαν στη κατοχή τους κανένα απολύτως δικαίωμα, δεν είχαν λόγο και ελεύθερη σκέψη καθώς και βούληση. Η ελευθεροστομία σε μια τέτοια κοινωνία ήταν όρος άγνωστος για τις γυναίκες, καθώς δεν θεωρούνταν κοινωνικώς αποδεκτό μια γυναίκα να εκφράζει την γνώμη της, την σκέψη της, τα αιτήματά της. Συμπεραίνουμε λοιπόν πως πρόκειται για μια κατ' εξοχήν παραδοσιακή κοινωνία και σε καμιά περίπτωση σύγχρονη.